‘Het gaat erom dat bewoners echt gezien worden’

"In ons landhuis en koetshuis zijn in totaal negentien appartementen. Onze bewoners met dementie kunnen altijd naar buiten als ze willen. Alles is gericht op hun leefplezier, dat wil zeggen dat we echt kijken naar de persoon die bij ons woont: wat voor achtergrond heeft iemand?  Wat maakt hem of haar gelukkig? De CliniClowns zijn daarbij van toegevoegde waarde. Ze komen hier al best een tijdje. De eerste keer besloot ik ze hier naartoe te halen. Mijn tijdelijk contract liep af, het was bedoeld als een soort dankjewel dat ik hier mocht werken. Nu ben ik hier gelukkig nog steeds en ook de clowns komen nog.

Ik ken de CliniClowns al uit het ziekenhuis. Bijna zeven jaar geleden overleed onze toen vierjarige dochter aan een hersentumor, vanaf een half jaar lag ze heel erg veel in het ziekenhuis in Groningen. De CliniClowns kwamen er regelmatig langs, ze was gek op hen. Die bezoekjes zijn dierbare momenten die ik altijd bij me draag. De clowns waren meestal al te horen op de gang. Mijn dochter was op een gegeven moment blind, het kwam erg aan op luisteren en voelen en daar speelden de clowns erg op in. Ze mocht voelen aan hun muziekinstrument, aan hun neus, hun gezicht. Die bezoekjes waren lichtpuntjes in die zware tijd. Het is zo fijn om je zieke kind te zien lachen, en zelf vond ik ze ook geweldig.

In het donateursblad van CliniClowns las ik dat de clowns ook voor mensen met dementie spelen. Het sprak me aan, ik werkte inmiddels bij Wonen in September, uit eigen ervaring weet ik hoe goed ze zijn in het brengen van ontspanning en energie. Ik vond het wel heel spannend, mijn collega’s waren sceptisch, ik dacht wat als ze het niks vinden? Maar het was een soort van liefde op het eerste gezicht, mijn leidinggevende was razend enthousiast, er kwamen zoveel mooie reacties van bewoners op hun spel, er werd zelfs een dansje gemaakt.

Elke keer weer word ik getroffen door wat ze teweegbrengen. Zoals die mevrouw die nog in bed lag, ze wist niet wat haar overkwam toen de clowns binnenkwamen en alleen voor haar zongen, geweldig vond ze het. Ze zat uiteindelijk dansend op haar bed. Een andere bewoonster, die best somber was, zei: ‘Jullie geven mij levensmoed.’ De mijnheer die met een brede lach mee neuriede met You are my sunshine en een bloem gaf aan de clown, een ander die meteen verwelkomend opstond: kom erin. De bewoonster die bijna niet meer reageert, maar opeens een glimlach op haar gezicht heeft, dat alles ontroert me zo.

De clowns raken even een andere snaar bij mensen. Ze maken niet alleen maar lolletjes, soms is het contact klein, een hand vasthouden, even naast iemand zitten zonder veel woorden of met een zacht liedje. Laatst zongen ze La vie en rose van Edith Piaf, het klonk prachtig. Enkele bewoners werden emotioneel, ik zag veel waterige oogjes. In het koetshuis zong ze het nog een keer, maar veel luchtiger.  Een mevrouw werd er ook door gegrepen, ze ging er helemaal open van: ‘l’amour, riep ze, de liefde!’

De clowns raken me. Ik vind het belangrijk om waar het kan te vertellen hoe belangrijk aandacht is voor mensen met dementie. Men zegt weleens, de bewoners zijn dat bezoekje toch meteen vergeten? Belangrijker is dat ze de mensen een genietmomentje brengen. Dat bewoners echt gezien worden, aandacht en een positief gevoel krijgen. Of het nu wel of niet blijft hangen, het gaat om dat ene moment van verbinding, dat is zo waardevol. We kunnen allemaal iets leren van de clowns en het oprechte contact dat ze maken. Door ontspanning, met volle aandacht iemand zien en beluisteren. Daar word ik zo blij van."