Hoe Quinten samen met clown Pom stap voor stap sterker wordt

“Quinten kwam drie jaar geleden voor het eerst bij me op Expertisecentrum Klimmendaal. De vraag was of ik zijn looppatroon kon verbeteren. Een diagnose had dit innemende mannetje toen nog niet. Maar ik had meteen het vermoeden dat er meer aan de hand was. Het duurde nog een jaar voordat duidelijk werd dat hij de ziekte van Alexander heeft. Een zeldzame progressieve aandoening, waardoor je steeds minder kunt bewegen, slikken en praten en ook mentaal achteruitgaat. Die diagnose gaf duidelijkheid, maar was ook hard en spannend gezien de progressie van de ziekte.

Ik werk als kinderfysiotherapeut al jaren samen met de CliniClowns. We zijn open begonnen: laten we eens kijken wat we elkaar en de kinderen die bij Klimmendaal revalideren, kunnen bieden. Quinten is nu 14 jaar oud en zit - na een scoliose operatie – volledig in een rolstoel. Ik zie hem twee keer per week en een collega ook een keer. Zijn ouders oefenen dagelijks met hem.

Het samenwerken met Pom (Ellen ter Braak) overtreft al mijn verwachtingen. Als we beginnen moet Quinten altijd even over een drempel heen. Zijn lijf is wat stijf, hij heeft vaak buikpijn door darmproblemen. Meestal heeft hij daardoor niet zo'n zin. Het is belangrijk dat hij blijft bewegen, anders raakt hij zijn kracht en mogelijkheden kwijt. Een wedstrijdje met Pom op de loopbrug doet hem het ongemak in zijn lijf vergeten. Zonder problemen gaat hij vijf keer op en neer. Hij klaagt niet over vermoeidheid, maar focust op het samen plezier hebben.

Pom en Quinten zijn echt matties geworden, hij kletst de hele tijd, wil haar alles vertellen, zo veel dat hij er buiten adem van raakt. Zij doet tijdens de therapie alles wat hij doet, maar hem lukt dat natuurlijk veel beter. Pom is afgeleid, zit tussendoor te rommelen. “Pom, Pommetje, let op”, zegt Quinten dan. Je ziet hem stralen, hij voelt zich haar vriend en kijkt haar liefdevol aan.

Door de CliniClowns worden kinderen zoals Quinten gemotiveerd om te laten zien wat ze kunnen. Een clown is onbevangen, verwonderd. Die oprechte interesse voelen kinderen direct aan. Ze hoeven niet te voldoen aan verwachtingen, maar krijgen zelf de regie.

Het kind ziet mij als de behandelaar en als ik met CliniClown Pom werk, kan ik in die rol blijven. Via de clown, tegen wie ik iets strenger kan zijn, communiceer ik met het kind. Het komt zachter aan, maar wel duidelijk. Het is een samenspel, Pom kan het niet alleen en ik kan het niet alleen. Soms maak ik een bondje met Quinten: “Pom is ook echt niet aan het opletten, hè?” En soms praat ik met Pom lovend over Quinten: “Zag je hoe hij dat deed, hoe goed hij zijn handen neerzette?”

Wat Pom ook mooi doet, is vragen. Als je iets nieuws wil leren, moet je soms even op de rem gaan staan. “Heb ik het nou goed?”, vraagt ze dan aan Quinten. Dan doet hij het nog een keer voor en gaat zij een beetje stuntelen: “Zo dan?” En moet hij het weer invullen. Pom straalt plezier uit, is altijd blij om Quinten te zien. Als ze binnenkomt moet er altijd eerst worden geknuffeld en daarna gaan we pas aan het werk. Pom zet hem in actie. Mij lukt dat natuurlijk ook wel, maar het kost me vijf keer meer tijd. Pom spreekt ook zijn stoere kant aan. “Wat ben jij sterk, mag ik je spierballen zien?” Dan glundert hij van oor tot oor. Zó mooi.”

Marlies, de moeder van Quinten: “Quinten is echt gek op Pommetje en Lammy. In het AMC geniet hij ook enorm van de interactie met de clowns. Zelfs tijdens de moeilijkste momenten, zoals toen hij een longontsteking kreeg na zijn operatie, mochten ze binnenkomen. Hoe zwak hij ook is, hij speelt het spel altijd mee. Ik heb me echt verbaasd over zijn veerkracht op zulke momenten.”