‘Het is mooi om te zien wat het met onze cliënten doet’

“We zitten net aan de koffie als de CliniClowns naar binnen marcheren. Ze dragen een kartonnen buis over hun schouders. “Een, twee, een, twee!” Meteen is er leven in de brouwerij. De clowns gaan met de buis langs de tafels, gluren er doorheen, gebruiken het ding als toeter. Jan, onze gangmaker, is er als de kippen bij. “Ik help jullie wel even”, roept hij als de clowns onhandig tegen een paal botsen. Even later gaat hij voorop met de buis op zijn schouder. Vol zelfvertrouwen, je ziet hem een centimeter groeien van trots. Hij wordt in zijn eigen leven steeds afhankelijker. Wat vindt hij het fijn om nu eens zelf te kunnen helpen. 

Elver is een stichting voor mensen met een verstandelijke beperking. Ze kunnen hier wonen of naar de dagbesteding. Ik werk als activiteitenbegeleider bij een van de vele activiteitengroepen. Taal is hier ondergeschikt, het gaat veel meer om het gebaar en de intentie, iets wat de clowns goed begrijpen. Ze bewegen altijd mee met wat onze cliënten aangeven. 

De CliniClowns zijn hier acht keer achter elkaar geweest, elke week op donderdag een half uurtje op elke groep. Precies lang genoeg om de aandacht van onze bewoners vast te houden. Dat de clowns vaker komen is belangrijk voor de herkenning. De eerste keer zie je dat sommigen afwachtend zijn. Bij volgende bezoeken gaan ze steeds meer meedoen. Zeker voor onze groepen met zeer verstandelijk beperkte cliënten is dat inslijten belangrijk. 

Bij de ZEVMB-groep (zeer ernstige verstandelijke en meervoudige beperkingen) komen de clowns dichtbij, op ooghoogte zoeken ze het kleine contact. Bij het iets hogere niveau hebben ze meestal iets bij zich waar je over kunt praten. Een doos, wat zit daarin? Een blauwe slang, wat moeten ze daar nou weer mee? Clown Peer blijkt er muziek op te kunnen maken, zo komen de ideeën vanzelf.

De cliënten op mijn groep zijn van de liedjes, lekker meezingen met de CliniClowns, dat doen ze het liefst. Je ziet dat zo’n bezoek lang nawerkt. Jan bedenkt bij dingen die hij ziet nu ook vaak meteen een liedje, net zoals de clowns doen. Laatst hadden we een blokje kaas bij het borreluur, daar schalde zijn stem: “blokje kaas, blokje kaas, blokje kaas.” 

Vooraf praten we de clowns even bij, we vertellen wat er op de groepen leeft en bespreken iedereen kort. Een bewoonster gaf laatst aan dat ze er niet zo’n zin in had. Dan bespreken we dit met de clowns en kijken we het even aan. Als we zien dat ze het moeilijk vindt dan zoeken we een passende oplossing. Uiteindelijk hoefde dat niet, ze genoot. Vandaag kwam ze zelfs naar me toe en zei: “Doe je de groetjes aan Pom?” 

Voor onze bewoners is het een fijne afleiding, even alles vergeten en plezier hebben met het bezoek. Voor ons is het mooi om te zien wat het spel van de clowns met onze cliënten doet. Ze brengen nieuwe kennis, kunde en inspiratie mee. Wat je wel niet allemaal met een rol karton kunt doen...”