‘Kippenvel om haar weer even te zien zoals ze was’

“De allereerste keer dat ik de CliniClowns in actie zag, was in coronatijd. Ze speelden hier buiten voor het raam. Het maakte emoties los, de bewoners reageerden op een bijzondere en mooie manier. Ik zag meteen de toegevoegde waarde. Niet iedereen hier in huis dacht er hetzelfde over. Veel zorgcollega’s reageerden sceptisch: ‘Clowns? Onze bewoners zijn geen kinderen!’ Ik zette toch door. Ik dacht: laten we eens kijken hoe het gaat.

De CliniClowns zijn nu pas een paar keer geweest hier in Amersfoort, maar veel collega’s zien inmiddels ook hoe waardevol zo’n bezoek is. Het voelt vertrouwd, de clowns passen hier. Het spel en contact met de bewoners ontstaat organisch als Waldo en Flip als vrolijke postbodes binnenlopen met een tas brieven. Een nieuwe bewoner speelt het spel onmiddellijk mee: ‘Post, voor mij? Leuk!’ Zijn vrouw en kleinkind kijken glimlachend toe, omdat ze hem zien genieten. Het mooie is dat de clowns ook de familie en de zorgcollega’s meenemen in het spel. Een grapje hier, een knipoog daar, iederéén geniet.

Waldo en Flip voegen zich als vanzelf naar de situatie in de woonkamer. Ze voelen haarfijn aan of ze ergens door kunnen gaan, het spel moeten prikkelen, maar ook weer niet te veel. Het is precies goed, ze doseren, dat zie ik ook bij het volgende bezoek van clowns Flip en Doppie. Ze komen de was doen, waslijnen worden opgehangen. ‘Ruik dit eens mevrouw, zo lekker fris! Wat voor wasmiddel zouden ze hebben gebruikt?’ vraagt Doppie haar. ‘Omo!’, raadt iemand. Flip staat intussen met een andere bewoonster in het Spaans te brabbelen, zij woonde vroeger in Spanje. ‘Muy bien’, lacht ze.

Ik zie ook dat een mevrouw die wat verder is in haar dementie, opbloeit onder alle aandacht. Normaal krijg ik amper nog contact met haar, maar nu lacht ze: ‘Ja leuk, dat is mooi.’ Het moment dat de clowns een gek, zelfbedacht liedje over de was beginnen te zingen, blijft me ook bij. Een dame die eveneens diep in zichzelf verzonken is, zingt opeens mee! Kippenvel, de tranen springen in mijn ogen, om haar weer zo te zien zoals ze was. Af en toe emotioneert het spel me. Dat ene onverwachte lachje, die heldere blik. Een bewoner die de hand uitsteekt naar Waldo of de meneer van wie al die ‘ongein’ niet hoefde, maar die stiekem toch lekker meedoet, zo mooi.

De CliniClowns gaan nog even naar de kamer van een bewoner die op bed ligt. Hun liedje brengt nauwelijks een merkbare reactie bij hem teweeg, maar zijn vrouw ziet toch de waarde, ze vindt het zo fijn voor hem dat ze er zijn. Af en toe zit de magie gewoon in subtiele reacties, een gefronste wenkbrauw is soms al veelzeggend.”