'Van dit werk loopt mijn hart echt vol'

Hoog tijd voor de voorjaarsschoonmaak. CliniClowns Foleo en Sien zijn drukdrukdruk. Sien hanteert de mattenklopper alsof haar leven er vanaf hangt. Ook die arme Foleo krijgt er van langs. Intussen klinkt er voortdurend geping in de CliniClowns App: het geluid van zoveel kinderen die inbellen, verrast Harm. “De behoefte is duidelijk groot. Zodra ik aangeef dat we online zijn, zoekt het ene na het andere kind contact.’’ Voor Harm is werken voor de app nieuw. “Net schoot de camera tijdens het spelen opeens in de slaapstand”, lacht hij. “Maar mooi dat we ondanks de coronacrisis kinderen met de app toch plezier kunnen brengen.”

Harm speelt al bijna twintig jaar als clown, soms samen met levenspartner Ellen (CliniClown Sien), soms met een ander clownsmaatje. Alhoewel dat nu niet mogelijk is, speelt hij doorgaans in verzorgingshuizen voor mensen met dementie. “Bij mensen met dementie is fysieke nabijheid erg belangrijk. Als je afstand houdt, word je niet altijd opgemerkt. Daarbij zitten deze mensen meestal in groepen in een huiskamer, met verzorgenden en soms bezoek erbij.” Ook de interactie is anders. Kinderen reageren vrij direct, zeker op de app. “Bij mensen met dementie is de reactie niet altijd meteen waarneembaar. Vaak horen we achteraf: ik zag die mijnheer vijf minuten geconcentreerd naar jullie kijken, normaal laat hij zijn hoofd alweer na tien seconden hangen. De keren dat je een gulle lach krijgt zijn meegenomen, meestal zit het bijzondere in kleine dingen.”

Clown Foleo is even groot als zachtaardig, een haast tedere clown. “Een beetje een charmeur ook wel”, lacht Harm. Zelfs die mevrouw die voortdurend verdrietig of boos was, accepteerde hem. “Ze joeg iedereen haar kamer uit. Maar toen ik met clown Bes binnen liep en we een lief liedje zongen, twinkelden haar ogen, de boosheid vloeide weg. De verzorgende kon haar daarna probleemloos douchen, dat was ook bijzonder.”
“Van dit werk loopt mijn hart echt vol”, zegt Harm. “Er gebeuren zoveel wondertjes. Dat je achteraf van personeel hoort, ik heb die man tot jullie bezoekje al drie maanden niet horen lachen. Laatst knoopten clown Miep en ik een gesprek aan met een dame die in het verzorgingstehuis nooit eerder had gepraat. Dan staat bij mij ook het kippenvel op de armen.”

Harm vindt de app een ontdekking. Hij zou graag onderzoeken of de CliniClowns App ook ingezet kan worden in verzorgingstehuizen. “Er zal dan wel iemand bij moeten zitten die de boel opstart. Ik ben erg benieuwd of het werkt. Het contact zal iets anders zijn, maar met bijvoorbeeld muziek kun je al veel bereiken.”