‘De kinderen voelen zich vrijer als we er zijn’

Pula en ik spelen al ruim een jaar vast op een pedalogisch instituut. De kinderen op deze school hebben angst- taal- of hechtingsstoornissen, autisme of adhd. Aanvankelijk zouden we vier keer voor elke groep spelen. Maar de directrice zag zoveel waardevolle dingen gebeuren tijdens ons spel, dat ze ons vroeg wekelijks te komen.

We voelen inmiddels vertrouwd voor deze kinderen. Alles kan, alles mag, de kinderen voelen zich vrijer als we er zijn. Een meisje deed eerder nergens aan mee, zat voortdurend met haar hoofd in de wolken. In de klas is dat nog steeds zo, maar bij ons kan ze inmiddels wel twintig minuten lang de concentratie opbrengen. Als we binnenkomen, voel je meteen lichtheid, blijheid. Ik zie die gezichtjes oplichten. Soms nemen we attributen mee, een andere keer zetten we een muziekje op, gaan we gewoon lekker bewegen en zijn we ineens een kudde olifanten. Samen creëren we magie. Elke dag is anders.

Bijzonder was die keer dat clown Pula een beetje raar deed. “Je moet hier wel netjes doen hoor Pula”, zei ik. Waarop Pula ‘netjes raar’ ging doen. Achteraf dacht ik: deze kinderen worden door de buitenwereld natuurlijk vaker gezien als een beetje raar, ze moeten netjes doen. Het triggerde iets. Het werd hilarisch toen we met zijn allen probeerden ‘netjes raar’ te doen.

De directrice zei onlangs nog dat ze vindt dat we het taalbesef prikkelen. Met als voorbeeld toen ik tegen Pula zei: “Je moet de deur dichtdoen.” Oké, de deur ging dicht, maar Pula bleef buiten staan. Ik riep: “Kom nou binnen!” Toen zei een kind: “Je moet niet zo moeilijk doen.” Dat moeilijk doen, bleef die dag een thema. Want je kunt moeilijk doén, maar dingen kunnen ook moeilijk zijn, zoals het openen van de koffer. Dat speelse gebruik maakt dat de kinderen het woord beter gaan begrijpen.

Een andere keer hadden ze net de letter J geleerd. De clowns probeerden ‘m in de lucht te schrijven. Een jongen deed het voor, heel langzaam. We volgden hem. Samen tekenden we langzaam die J. Iedereen volgde het op de voet. Het jongetje begon te stralen.

Door het spel leren kinderen ontspannen, hun verbeeldingskracht wordt aangesproken. Met name voor kinderen met autisme is dat lastig. Zoals dat jongetje dat opeens zei dat hij dorst had. We deden alsof: kraan open, glas eronder, alsjeblieft, een glas water. Het jongetje begreep het niet. Toen legde de juf uit: de clowns doen alsof, dit is spel. Hij begreep ons spel gaandeweg steeds beter, laatst reed hij ook gewoon op een zogenaamd paard door de klas.

Persoonlijk vind ik het geweldig om hun ontwikkeling te volgen. Ik zie zoveel helderder wat het effect is van ons spel. Ik voel me zelf vaak ook licht en blij als ik weer wegga, vervuld van voldoening.