'Dit is precies waarom ik CliniClown wilde worden'

Mark (CliniClown Oeps) verruilde het theater voor een baan als CliniClown. Altijd vrolijk, een beetje onhandig en vol nieuwsgierigheid zorgt hij voor lichtheid en plezier op de plekken waar dat het hardst nodig is. Mark vertelt over zijn vak en momenten die hem zijn bijgebleven. 

“Tien jaar lang zat ik in de musicalwereld. Geweldig om te doen, maar met jonge kinderen bleek dat leven jaren geleden lastig te combineren. Ik zocht dus naar iets nieuws. CliniClowns kende ik al, ik meldde me aan voor een auditie want ergens voelde ik dat dit werk me raakte en echt bij me paste. Ik had geen ervaring als clown, dus toen ik las dat je een clowns act moest voorbereiden, dacht ik: dit wordt niks. En ik trok me terug.  

Maar het bleef kriebelen. Vier jaar geleden zag ik opnieuw een oproep en besloot: nú ga ik het doen. Anders zou ik mezelf altijd verwijten dat ik het niet geprobeerd had. Ik stuurde een auditiefilmpje in, mocht langskomen en werd aangenomen. Inmiddels zijn we vier jaar verder.  

De opleiding tot CliniClown was een intensief en bijzonder traject. Het ging niet zonder vallen en opstaan, maar juist dat maakte het leerzaam. Je moet jezelf als clown helemaal ontdekken. Clown Oeps is een verlengde van mezelf. Hij ziet overal het positieve van in, maar doet alles een beetje verkeerd. Hij struikelt, vergist zich, maar blijft altijd vrolijk en nieuwsgierig. Dat maakt hem ook leuk om te spelen. 

Ballerina  

Een van de mooiste momenten was bij een vrouw met dementie. Het gesprek ging opeens over dansen en ballet, en toen bleek dat ze vroeger ballerina was geweest. Ze kwam helemaal tot leven, stond op en liet mij zien hoe ik het moest doen. Natuurlijk deed ik het steeds verkeerd en corrigeerde ze me met een stralende blik. Ze kwam weer helemaal in haar kracht. 

Contact maken met mensen met dementie is soms lastig, omdat ze zo verzonken kunnen zijn in hun eigen wereld. Soms lukt alleen oogcontact of een kleine aanraking. En dan is dat genoeg. Bij de een kan je de clown volledig inzetten, bij de ander ben je bijna onzichtbaar. Het is elke keer zoeken wat past. 

Ziekenhuis 

Ik speel in ziekenhuizen, voor kinderen met een verstandelijke beperking en ook online op de CliniClowns App. Ik heb vaak een tasje gevuld met allemaal dingen die af en toe van pas kunnen komen. Zoals een bellenblaas, kleine kinderen in ziekenhuizen vinden dat geweldig. Soms neem ik ook mijn accordeon mee. Op woensdag speel ik vaak met Merlijn (Clown Kluun), hij heeft een ukelele en dat werkt geweldig samen. Met een ander kan het juist in de weg hangen, dus ik kijk per dag wat werkt.  

In het ziekenhuis voel ik me het meest op mijn gemak, omdat ik daar kinderen iets kan geven wat ze anders niet zouden hebben. Het zijn momenten van plezier, afleiding en verwondering, zodat ze even niet aan het ziek-zijn hoeven te denken. Ik hou ervan om met een onverwachte grap of een beetje reuring iets lichts in de kamer te brengen.  

Gun jij kinderen met een ziekte of beperking minder pijn, stress en angst?

Spelen bij verdriet en afscheid 

Soms zijn de situaties zwaar. We maken ook verdrietige momenten mee, zoals bij kinderen die terminaal ziek zijn. Zo zijn we een keer gebeld dat een kindje op sterven lag en ons nog graag wilde zien omdat we daar vaker speelden. Dat zijn intense momenten. Maar zelfs dan loop ik naar buiten en denk ik: het was goed dat we er waren. 

We zeggen vaak dat we komen voor het kind dat wil lachen en spelen. Voor het gezonde, blije stukje dat altijd blijft bestaan. Gewoon om even samen plezier te maken. Dat maakt het verschil. 

Dankbaar 

Na een bezoek komt het regelmatig voor dat ouders de gang op stappen: ‘Bedankt voor dit mooie moment, dit was echt heel leuk.’ Ze zien dat we als CliniClown iets bijdragen, en dat is fijn. Je komt voor de kinderen, maar het is mooi dat ouders dat óók waarderen. 

Samenwerken 

In ziekenhuizen werken we altijd samen met een medisch pedagogisch zorgverlener. Die geeft ons een lijstje met kinderen, leeftijden en bijzonderheden, zodat we weten waar we rekening mee moeten houden. Bijvoorbeeld een gezin dat geen Nederlands spreekt of een kind dat net geopereerd is aan een blindedarmontsteking en dus niet hard kan lachen. Dit is fijne informatie om tijdens het spelen in ons achterhoofd te houden. 

Verder hoeven we niks te weten over het ziektebeeld van het kind, want dat is niet waar we voor komen. We zijn er om de kinderen ontspanning en plezier te brengen. 

Steeds vaker worden we ook gevraagd om bij een prik aanwezig te zijn, bijvoorbeeld als een kind het spannend vindt. We proberen steeds meer op het juiste moment op de juiste plek te zijn. Soms worden we spontaan door verpleegkundigen benaderd: ‘Die ligt echt op jullie te wachten.’ Zo groeien we toe naar een natuurlijke samenwerking, waarin we precies kunnen bieden wat nodig is. 

Voldoening 

Wat dit werk me brengt? Plezier en voldoening. Ik mag elke dag proberen om anderen blij te maken. Een klein, positief momentje kan zoveel betekenen. Dat geeft mij energie. Altijd als ik naar buiten loop na een speeldag, denk ik: dit was precies waarom ik CliniClown wilde worden.”  

Geef kinderen met een ziekte of beperking minder pijn, stress en angst.