‘Die momenten zijn goud waard’

Elleke is zorgondernemer en oprichter van een kleinschalige woonvoorziening voor mensen met dementie, Huis Convivio. Al jaren zet ze zich in voor warme, persoonlijke zorg, waarin ruimte is voor ieder verhaal. Haar eigen moeder woont ook in het huis – en dat voelt voor Elleke echt anders. “De CliniClowns brengen reuring.” 

“Mijn moeder had al wat geheugenproblemen, was vergeetachtig. In 2009 overleed mijn vader. Daarna ging het sneller achteruit met mijn moeder. We zijn met z’n vijven thuis, en samen hebben we het lang volgehouden om haar thuis te kunnen houden. We regelden de boodschappen, namen de tuin over, deden de administratie. Elke week was één van ons aan de beurt.  
 
Tot ik in 2018 zelf in een lastige situatie kwam: mijn man werd ziek en ik kon dat niet meer combineren met de zorg voor haar op afstand. Haar vergeetachtigheid nam toe en inmiddels had ze echt meer zorg nodig.

Niet fijn 

Ze kwam logeren bij ons, in mijn zorglocatie. Dat vond ze in het begin nog wel prima. Omdat het tijdelijk was. Op een gegeven moment was ze zo gewend aan de mensen om haar heen en de zorg die ze kreeg, dat ze niet meer terug naar huis kon.  

Dat was niet fijn voor haar, ze vond het verschrikkelijk dat ze moest blijven. Ze had zestig jaar in haar eigen huis gewoond, het huis waar wij allemaal geboren zijn. Het idee dat ze dat voorgoed achter zich moest laten, was voor haar een ramp. En in haar brein kon ze ook niet meer begrijpen dat het beter voor haar was om met zorg te wonen. Het heeft een paar jaar geduurd voordat ze dat kon loslaten.

In het nu 

Door de dementie is ze door fases van boosheid en verdriet heen gegaan. Alles wat je niet verwerkt in het leven, komt door deze ziekte toch naar boven. Ook bij mijn moeder. Dingen uit haar jeugd, de oorlog, dat ze nooit had mogen studeren. En als je de emoties niet meer zelf kunt reguleren, als je geheugen niet meer werkt zoals het moet, dan komt het er hard uit. Dat is voor haar en voor ons natuurlijk lastig geweest.  

Nu is ze door al die fases van ellende heen en is ze blij als ze mij ziet, of als mijn zus komt. Zij leeft ook echt in het nu, daar kunnen wij nog wat van leren.

Gun jij mensen met dementie een moment van lichtheid en vrolijkheid?

Een ander jasje 

Met Moederdag waren we met de bewoners bij de buitenluchtmis. Mijn moeder is altijd heel rooms geweest, kon vroeger alles meezingen. Nu houdt ze het boekje ondersteboven. Ze weet de bladzijdes niet meer te vinden, de woorden ook niet. Dan kijk ik naar haar en vraag ik me af: waar ben jij gebleven? Waar is de vrouw die mij opvoedde, die alles regelde? Ze is er nog, maar in een heel ander jasje. En ja, dat doet pijn. Er zit rouw in, zeker. Soms ben ik ondernemer, soms ben ik dochter.

Vrolijke sfeer 

En toch zijn er momenten dat ik haar weer zie. Ze is altijd zeer communicatief vaardig geweest, en dat is ze nog steeds. Als de CliniClowns langskomen, dan zie ik haar echt voluit lachen. Ze maakt grapjes terug, reageert ad rem. Ze leeft op, het raakt haar echt. Waar ze eerder vond dat het wat kinderachtig was, geniet ze er nu echt van. Zelfs als ze in een boze bui is en nergens aan mee wil doen, weten de clowns haar te bereiken. Dan gaan haar ogen open, wordt ze alert. Dat soort momenten zijn goud waard. 

Een bezoek van de CliniClowns zorgt voor reuring in huis en dat suddert altijd nog een tijdje door. Het geeft zo’n vrolijke sfeer, dan kunnen de bewoners dan nog even in blijven hangen.

Moeder van de directeur 

Mijn moeder herkent mij nog. Als er iets gebeurt hier met haar en mijn collega’s helpen haar, dan zegt ze: ‘Weet je wel wie ik ben? Ik ben de moeder van de directeur hier, he!’ Dus ze weet dat soort dingen goed. Zelfs de kleinkinderen noemt ze nog bij naam. Dat blijft bijzonder. En naast de zware momenten zijn er ook dagen met zon. We barbecueën met de bewoners samen, plukken bloemen, organiseren een high tea. We lachen samen en blijven positief, we kijken naar wat er nog wel kan. En in al die kleine dingen zit ze er nog, mijn moeder.”

Geef mensen met dementie een moment van lichtheid en vrolijkheid.